Gebruik van de Brief van Barnabas

Vanaf begin tweede eeuw circuleerde de ‘Brief van Barnabas’. Het kan makkelijk in de eerste eeuw geschreven zijn. Clayton N. Jefford gaat ervan uit dat het tussen 96-100 na Chr is geschreven. [1] Welke Barnabas dit was weten we niet met zekerheid. Rond het jaar 200 zegt Clemens van Alexandrië dat dit de metgezel van Paulus was. Dat zou best kunnen. Tussen Paulus en Clemens zaten drie generaties; een gegeven als het auteurschap van deze brief kan makkelijk van de ene op de andere generatie zijn doorgegeven.[2]

De brief van Barnabas werd in de tweede en derde eeuw veel gelezen in de kerken. Clemens van Alexandrië citeerde de brief als ‘Heilige Schrift’. Het kan goed in het milieu van de allegorische Joodse bijbeluitleg van Alexandrie zijn ontstaan. Het is misschien niet toevallig dat de brief juist in Alexandrie het eerst wordt genoemd en het hoogste gezag had.[3] Aan de andere kant, wat bewijst dat? Clayton Jefford onderstreept dat met zekerheid weinig te zeggen valt over de plaats van oorsprong van de brief, maar hij veronderstelt ook dat Alexandrie een goede mogelijkheid is. [4]

De populariteit van het boekje nam zo snel af dat Athanasius, 150 jaar later bisschop van Alexandrië, het niet eens noemt in zijn lijst van canonieke Schriften en andere boeken die veel in de kerken werden gelezen. In diezelfde tijd schreef kerkhistoricus Eusebius dat de canonieke claims van Barnabas dubieus waren. Hieronymus noemde het boek apocrief. Toch was er in de vierde eeuw ook nog een Grieks manuscript dat Barnabas pal na het boek Openbaring plaatst; er waren in de vierde eeuw dus in elk geval kerken waar Barnabas in hoog aanzien werd gehouden. Daarna werd het echter nauwelijks meer genoemd. In het westen werd het pas in de 17de eeuw uitgegeven.[5]

Voetnoten

[1] Clayton N. Jefford, The Apostolic Fathers and the New Testament (Peabody, 2006), pp. 31-32, 34.
[2] Jack N. Sparks (ed), The Apostolic Fathers (Nashville, 1978), p. 263.
[3] Michael W. Holmes, The Apostolic Fathers (Grand Rapids, 1992, 2007), p. 373.
[4] Clayton N. Jefford, The Apostolic Fathers and the New Testament (Peabody, 2006), pp. 31-32, 34.
[5] Jack N. Sparks (ed), The Apostolic Fathers, pp. 263-4.